Phần 1
CÁC CHUYỆN LIÊN QUAN ĐẾN BỐ THÍ
2. Chuyện hai nhà sư bạn
Vào thời Đức Phật Kassapa có hai nhà Sư là bạn thân với nhau.
Một người hằng có tâm bố thí cúng dường, người còn lại thì không có tâm làm
phước bố thí.
Người hằng có tâm làm phước bố thí thường động viên nhắc nhở vị Sư
bạn mình rằng:
- Này bạn, hãy phát tâm bố thí, vì trong vòng luân hồi sanh tử
này, nhờ phước lành của bố thí bảo trợ mà chúng ta sẽ không bị thiệt thòi và
nếu có nhiều ước nguyện sẽ dễ dàng thành tựu. Vì vậy chúng ta hãy nên tranh thủ
khẩn trương bố thí.
Mặc dù thường xuyên được sự động viên ân cần nhắc nhở, nhưng vị Sư
bạn vẫn không rộng lòng thực hiện hạnh bố thí.
Vào cuối kiếp đó, cả hai vị hết tuổi thọ được sanh luân lưu trong
hai cõi trời người nhiều kiếp. Đến thời Phật Tổ Thích Ca Gotama, vị Sư có tâm
rộng lòng bố thí thọ sanh vào làm con trai vua Kosala. Là vị hoàng tử được sống
trong sự vinh quang của cung vàng điện ngọc, trong nhung lụa giàu sang phú quý.
Còn vị Sư không rộng lòng bố thí lại thọ sanh vào làm con trai
người nữ nô tì nghèo nàn phục dịch trong cung điện.
Vào một ngày nọ, thái tử con vua Kosala nằm trên long sàn, do
phước đặc biệt đã tạo từ quá khứ, mà Thái tử nhớ biết được quá khứ, và có sự
hiểu biết được rõ ràng do nguyên nhân nào từ quá khứ mà mình được thọ hưởng
cảnh giàu sang cung vàng điện ngọc này. Trong khi suy tư về quá khứ, thái tử
nhi bỗng nhớ đến một vị sư bạn thân từ thời đức Phật Kassapa: "Vào thời ấy
ta thường động viên thúc đẩy vị Sư bạn của ta hãy khẩn trương rộng lòng bố thí,
nhưng người ấy vẫn không chịu nghe theo. Không biết bây giờ bạn ta đã thọ sanh
về đâu?" Nghĩ đến đó Thái tử thấy ở dưới cung điện, vị Sư bạn mình đã hạ
sanh làm con trai của nữ nô tì nghèo nàn phục dịch trong cung điện.
Gặp lại người bạn xưa trong cung điện, Thái tử nhi cất giọng hỏi
với xuống dưới rằng:
- Này bạn! Vào kiếp xưa ta thường động viên thúc đẩy bạn bố thí
nhưng bạn không chịu nghe theo, do nhân đó mà nay bạn phải chịu thọ sanh vào
gia đình người hầu hạ.
- Này bạn hãy nhìn kỹ vào ta! Bây giờ ta đang nằm trên giường vàng
ghế ngọc, chung quanh gấm vóc lụa là... ấy là bởi nhân của sự rộng lòng bố thí
của ta từ trước vậy.
Con trai người nữ nô tỳ bấy giờ đáp trả lại rằng:
- Này Thái tử! Bạn bây giờ dù có cung vàng điện ngọc, gấm vóc lụa
là, nhưng suy cho cùng tất cả cũng chỉ là tứ đại: đất, nước, gió, lửa đó mà
thôi.Tất cả rồi sẽ bị tiêu hoại cũng như ta bây giờ: giường rách áo tơi dưới
gầm cung điện nhưng tất cả cũng chỉ là do Tứ Đại hợp thành mà thôi chẳng khác
gì bạn đâu!.
Ngay vào lúc đó nàng công chúa Sumana - con của đức vua - là người
chị của Thái tử khi nghe cuộc nói chuyện giữa hai trẻ này, nàng giật mình kinh
ngạc thầm nghĩ rằng: "Hai trẻ này vào độ tuổi chưa biết nói mà lại nói
chuyện được. Đặc biệt hơn nữa chúng lại có sự hiểu biết sâu sắc về bản chất cấu
tạo của mọi sự vật, như tất cả chỉ là Đất, Nước, Gió, Lửa. Điều hy hữu này khó
ai mà hiểu rõ nguyên nhân, chỉ có Đức Phật mới có thể hiểu được. Ta nên đến hỏi
Ngài mới được.
Sau đó nàng công chúa Sumana cùng với 500 cô hầu nữ thắng 500 cổ
xe đi thẳng đến Kỳ Viên Tịnh Xá tại kinh đô thành Xá Vệ, nơi đức Phật Gotama
đương ngự. Sau khi đảnh lễ Đức Thế Tôn, nàng ngồi một nơi hợp lẽ rồi cung kính
thưa rằng:
- Kính bạch đức Thế Tôn! Nếu trong tăng đoàn Đệ tử Ngài, có hai
người đều ngang nhau về Giới (Đức Hạnh), đều ngang nhau về đức tin, và ngang
nhau về trí tuệ. Trong hai người đó, một người có sự bố thí cúng dường, còn
người còn lại không có sự bố thí cúng dường. Nếu sau khi thân hoại mạng chung,
đồng được sanh về cõi trời thì giữa hai người đó có gì đặc biệt không? Có gì
khác nhau không?.
Đức Phật khẳng định:
- Có sự đặc biệt khác nhau, này Sumana!
- Tuổi thọ tại cõi trời; sắc đẹp tại cõi trời; giàu sang tại cõi
trời; tuỳ tùng đông hầu hạ tại cõi trời; oai lực danh xưng tại cõi trời. Nầy
Sumana! Người lúc trước có sự bố thí hơn hẳn người không có bố thí về năm phước
báu này.
- Kính bạch Đức Thế Tôn! Sau khi hết tuổi thọ tại cõi trời, nếu
đầu thai xuống trần gian làm loài người thì giữa hai người đó có gì đặc biệt
không? Có gì khác nhau không?
- Tuổi thọ dài tại cõi người, giàu sang tại cõi ngưòi; sắc đẹp tại
cõi người; tuỳ tùng đông tại cõi người và có oai lực danh xưng tại cõi người.
Nầy Sumana! Người lúc trước có sự bố thí sẽ hơn hẳn người không có sự bố thí về
5 phước báu này trong thế giới loài người.
- Kính bạch Đức Thế Tôn. Nếu cả hai người ấy cùng rời khỏi gia
đình để trở thành bậc xuất gia tu hành thì có gì đặc biệt khác nhau giữa hai
người?
- Này Sumana! Mặc dầu tuy bề ngoài giống nhau về hình thức là bậc
xuất gia, nhưng có sự đặc biệt khác nhau giữa hai vị tỳ kheo ấy. Vị tỳ kheo có
nhân bố thí từ trước hơn hẳn vị tỳ kheo không có nhân bố thí từ trước bởi các
pháp sau:
* Nếu có nhu cầu xin thọ nhận sự cúng dường về vải vóc y áo, thì
sẽ được nhiều y áo. Nếu không có nhu ccầu xin thọ nhận sự cúng dường thì cũng
được ít y áo.
* Nếu có nhu cầu xin thọ nhận về cơm, vật thực, thì sẽ được nhiều
cơm và vật thực, nếu không có nhu cầu thọ nhận về cơm và vật thực thì cũng nhận
được ít.
* Nếu có nhu cầu xin thọ nhận sự cúng dường về thuốc men crửa bệnh
thì sẽ được thọ nhận nhiều thuốc men crửa bệnh. Nếu không có nhu cầu về thọ
nhận thuốc men để crửa bệnh thì cũng nhận được ít.
* Nếu có nhu cầu xin thọ nhận sự cúng dường về chỗ ở, thì sẽ được
chỗ ở tốt lành. Nếu không có nhu cầu xin thọ nhận chỗ ở, thì cũng được chỗ ở.
* Là người thoả thích trong nhiều cử chỉ hành động, tư cách tác
phong lịch sự, rất ít thể hiện những tư cách tác phong không đẹp mà mình không
vừa lòng.
* Là người thoả thích nhiều đối với những lời nói có tư cách, có
lợi ích, và rất ít thể hiện về những lời nói không đẹp không có lợi ích.
* Nếu Tâm thoả thích nhiều về sự cung kính cúng dường của người
khác thì sẽ được thọ nhận sự cung kính cúng dường của người khác.
* Ngược lại nếu không thoả thích sự cung kính cúng dường (về một
phương diện nào đó) thì sẽ thọ nhân được ít sự cung kính cúng dường ấy.
- Nầy Sumana! Vị Tỳ kheo có sự bố thí từ trước hơn hẳn vị không có
sự bố thí từ trước bởi 5 phước báu trên trong đời sống xuất gia tu hành...
- Kính bạch Đức Thế tôn! Nếu cả hai Tỳ kheo cùng tinh tấn hành đạo
và cùng chứng đắc đạo quả A la hán thì có sự đặc biệt khác nhau gì giữa hai bậc
thánh A la hán này chăng?
- Này Sumana! Như lai không nói rằng là có sự khác nhau giữa hai
bậc Thánh nhân đã đắc đạo quả A la hán này.
- Kính bạch Đức Thế Tôn. Vô cùng tuyệt vời thay! Vô cùng vi diệu
thay! Kính Bạch Đức Thế Tôn! Điều không thể thành tựu mà luôn luôn thành tựu.
Sự bố thí là việc làm hợp lẽ. Các việc phước thiện là việc đáng nên làm.
- Này Sumana! Với các quả lành này sau khi sanh vào cõi trời cũng
được hưởng sự an lạc thù thắng. Khi sanh vào cõi người cũng được hưởng thọ các
phước lành ấy. Thậm chí các quả lành ấy vẫn bảo trợ đời sống vị Tỳ kheo cho đến
thời gian cuối cùng khi nhập vào Niết Bàn vô sanh bất diệt.
- Đó là những sự thật! Đó là điều thực tế!
- Này Sumama! Như mặt trăng giữa bầu trời kia không bợn nhơ, không
vẩn đục. Anh sáng của nó lấn át những vì sao đêm như thế nào thì cũng vậy:
Trong thế gian này người có đầy đủ giới đức; đầy đủ đức tin; lại thêm rộng lòng
bố thí thì sẽ hưởng những quả lành thù thắng hơn hẳn người có giới, có đức tin
mà không rộng lòng bố thí dường như thế ấy.
- Quả đúng như vậy, này Sumana! Người bố thí sẽ hơn hẳn người không
bố thí bởi 5 pháp.
* Tuổi thọ dài
* Dung sắc xinh đẹp
* Tuỳ tùng đông, nhiều oai lực
* Giàu sang phú quý
0 nhận xét:
Đăng nhận xét